Kora świętowałaby dziś 74. urodziny. Historia jednego z jej największych hitów to ważna lekcja dla Polaków
Piosenka „Krakowski spleen” to jeden z najbardziej symbolicznych utworów lat 80. w Polsce. Oddaje ponurą rzeczywistość stanu wojennego i atmosferę tamtego czasu. Stworzona przez zespół Maanam i Korę, zapisała się w historii jako muzyczny obraz Krakowa tonącego w smogu, smutku i marazmie.
Królowa polskiego rocka, niekwestionowana legenda polskiej sceny muzycznej, ikona. 8 czerwca Kora świętowała urodziny. Artystka zmarła 28 lipca 2018 roku po ciężkiej chorobie. Z okazji rocznicy urodzin gwiazdy przypominamy historię jednego z największych hitów Maanamu - "Krakowski spleen".
Na początku lat 80. zespół Maanam stworzył album, który na zawsze zapisał się w historii polskiego rocka. W 1982 roku formacja podpisała kontrakt z zachodnią wytwórnią fonograficzną Rogot, co umożliwiło jej wydanie trzeciego krążka – „Nocny patrol”. Album ukazał się w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej. Jego oficjalna premiera miała miejsce 19 listopada 1983 roku.
Właśnie na tej płycie znalazł się utwór „Krakowski spleen”, który błyskawicznie został okrzyknięty hymnem pokolenia lat 80. Jako jeden z niewielu utworów, został dopracowany jeszcze przed wejściem do studia – był już znany fanom z wcześniejszych koncertów zespołu. Pozostałe kompozycje na „Nocnym patrolu” powstawały niemal na bieżąco podczas sesji nagraniowych.
Kora i Marek Jackowski – emocjonalna historia twórców przeboju
Zespół Maanam został założony w 1975 roku przez Marka Jackowskiego, Milo Kurtisa i Korę. Od początku swojego istnienia formacja przyciągała uwagę niebanalnym brzmieniem i sceniczną charyzmą członków zespołu. W latach 80. Maanam zdobywał coraz większą popularność, a koncerty przyciągały tłumy fanów.
Twórcy albumu „Nocny patrol” mieli szczególnie emocjonalny stosunek do tego projektu. Marek Jackowski wspominał w wywiadzie dla „Teraz Rock”, że był to okres największego nagromadzenia intensywnych przeżyć i doświadczeń. Wspominał, że dzięki zaangażowaniu utalentowanych muzyków udało się osiągnąć satysfakcjonujący efekt, a cały zespół był szczególnie zadowolony z końcowego rezultatu.
Jak depresyjna atmosfera Krakowa wpłynęła na tekst utworu?
Tekst do „Krakowskiego spleenu” napisała Kora. Inspirację czerpała z poezji Charles’a Baudelaire’a, francuskiego poety znanego z melancholijnych opisów Paryża. Przeniosła jego styl na polski grunt, tworząc obraz Krakowa pogrążonego w depresji.
W czasie powstawania utworu miasto było przytłaczające – szare, zaniedbane, pogrążone w smogu i mgłach. Stan wojenny, godzina milicyjna, marazm i poczucie zawieszenia przytłaczały mieszkańców.
Tytuł „Krakowski spleen” wymyślił Kamil Sipowicz, również nawiązując do twórczości Baudelaire’a. Sama nazwa utworu stała się symbolem melancholii i atmosfery beznadziei, jakie towarzyszyły Polakom w czasie stanu wojennego.
Odbiór „Krakowskiego spleenu” – hymn pokolenia stanu wojennego
Już przed premierą studyjnej wersji „Krakowski spleen” był prezentowany na koncertach zespołu i zdobywał coraz większą popularność. Po opublikowaniu wersji albumowej utwór stał się jednym z najważniejszych przebojów dekady. Dzięki swojej wymowie i silnemu ładunkowi emocjonalnemu stał się symbolem epoki, oddającym smutek, lęk i bezsilność ludzi żyjących w czasach stanu wojennego.
Słowa piosenki, opisujące szarą codzienność i wszechobecną melancholię, były jak lustro tamtejszej rzeczywistości. Utwór szybko został uznany przez fanów za hymn lat 80. w Polsce – nie tylko jako wyraz artystyczny, ale jako emocjonalny zapis stanu społeczeństwa.
Dlaczego „Nocny patrol” uznano za przełomowy album w historii rocka?
Album „Nocny patrol” został przyjęty z ogromnym entuzjazmem przez słuchaczy i krytyków muzycznych. Kilka lat po jego premierze okrzyknięto go „płytą absolutną” oraz „najdoskonalszym dziełem Marka i Kory”. Znalazł się wśród najważniejszych wydarzeń w dziejach polskiego rocka. Mimo że prace nad nim były prowadzone w pośpiechu i większość utworów powstawała bez wcześniejszego przygotowania, finalny efekt przebił oczekiwania zespołu i fanów.
Zarówno w wersji polskiej, jak i angielskiej, album odniósł sukces. Był dowodem na to, że Maanam potrafił stworzyć materiał, który nie tylko miał wartość artystyczną, ale też przemawiał do emocji tysięcy ludzi. „Nocny patrol” i utwór „Krakowski spleen” to dziś kanon polskiej muzyki lat 80. i bez wątpienia jeden z najbardziej wstrząsających przykładów, jak sztuka może oddać ducha epoki.
Zobacz także: